Archief van
Tag: stilte

Een plek van hoop en verstilling thuis

Een plek van hoop en verstilling thuis

Zo’n plek heb je nodig. Een plek waar je even niets hoeft, een moment waarop je zelf tot stilstand komt. De stilte ervaren waarin je leeg bent en vol wordt tegelijk. Een ZIJN, voelen dat je mens bent, dat jij JIJ bent, en dat JIJ er toe doet. Ook in deze turbulente wereld. In een tijd waarin je je zo onmachtig kunt voelen, een tijd waarin oorlogen woeden in Oekraïne, Syrië en nog op veel andere plaatsen.

St. Bavokerk aan de Grote Markt te Haarlem, geschilderd in 1930

Stil zijn

Elke dag bezoek ik ín en mét mijzelf mijn plek van verstilling. Ik probeer zelf stil te worden en dat doe ik in een hoekje in mijn werkkamer waarin ik iconen heb hangen en staan en een kaars brand. En sinds kort hangt er ook het schilderij dat je hierboven ziet.
De stilte opzoeken gaat de ene dag wat gemakkelijker dan de andere. Soms zit er teveel in mijn hoofd en zit er ook nog veel onrust in mijn lijf. Het vraagt om mijn geduld. Elke dag weer. Elke dag doe ik het, een half uur lang op een vast moment. Ik zet mijn timer en steek een waxinelichtje aan bij mijn iconen-drieluik. En in deze veertigdagentijd lees ik het retraitemateriaal ‘Hem achterna’. Deze keer volg ik wat een ander voor mij geschreven heeft en schrijf ik niet zelf het retraitemateriaal (zoals ik dat gewoonlijk wel doe in de advents- en de veertigdagentijd). Ik heb nu heel bewust gekozen voor een tijd van persoonlijke inkeer vanwege wat het overlijden van mijn moeder (januari j.l.) voor mij met zich meebrengt. Ik hoef even niet creatief te zijn, maar laat mij helpen door de inspiratie van een ander.

Hulp vragen verbindt

De dag dat ik deze blog schrijf lees ik in de tekst van ‘Hem achterna’ dat ik hulp mag vragen. En dat hulp vragen niet populair is. Want wie geeft nou aan dat hij/zij iets niet kan?
Maar hulp vragen verbindt mensen juist met elkaar, bedenk ik. Het kan je toegankelijk maken voor elkaar. Tenminste, als je open staat voor elkaar. Weer dat woord ‘elkaar’. Niet alleen leven, maar samen. En daar hoef je niet voor samen te wonen met een of meer anderen. Hulpvragen kunnen zelfs inspiratiebronnen zijn voor anderen. En ze kunnen ertoe bijdragen dat je jezelf met andere ogen gaat zien.
Hulp hoef je niet alleen aan mensen te vragen, je kunt ook om hulp vragen in een gebed. Als ik dat doe – dat is een heel bewuste stap die ik niet zomaar zet merk ik – dan voel ik dat ik gevoeliger word voor een goddelijke Kracht – de Liefde – in mijzelf en dat ik de wereld om mij heen op een andere manier waarneem.

Tot stilstand komen

De laatste tijd merk ik dat ik op een bepaalde manier tot stilstand gekomen ben door het overlijden van mijn moeder. Woordeloos vraagt mijn ziel om mijn aandacht. Rouw (ook om wat niet geweest is) en ook aandacht voor nieuwe inzichten en ook voor mijn eigen vergankelijkheid is aanwezig. Door de spullen en het proces van het leegruimen van haar huis en hoe een ieder ermee omgaat – ik heb twee broers en twee zussen – word ik geraakt. Het confronteert mij er ook mee hoe wij vijven samen opgroeiden in een gezin met een vaak overbelaste moeder. En hoe ieder van ons met die ervaringen zijn of haar eigen weg gegaan is, sinds we uit huis zijn. Nu we weer samen zijn merk ik het:hoe we met elkaar omgaan en hoe de spullen uit het huis voor ieder van ons een eigen rol spelen.

Uitnodiging

Ik erfde het schilderij van de St. Bavo, de Grote Kerk in Haarlem dat je hierboven ziet. Het heeft nooit bij mijn ouders in huis gehangen. Het was na het overlijden mijn opa – die het in de jaren 30 van de vorige eeuw kocht – naar mijn oom en tante in Engeland verhuisd. Mijn oom overleed al jaren terug en afgelopen najaar mijn tante en zo kwam het schilderij weer in Nederland terug.
Ik werd de gelukkige nieuwe eigenares! Het deed al gauw op mij een appèl om het aandacht te geven: de lijst bleek beschadigd en het schilderij was flink vervuild door de jaren heen. Ik zocht een goede restaurateur en heb het de zorg laten geven die het nodig had en heb er een prachtige lijst bij uitgekozen. En nu hangt het schilderij uitnodigend in de meditatiehoek op mijn werkkamer.

Vriendelijke verstilling

Het is voor mij een beeld van verstilling: die grote stille kerk, die zacht wordt opgelicht door de zon. Enkele mensen lopen over de Grote Markt. Het is er stil. Je ziet de schaduwen op het plein. En er is een mooi bloemenperk bij het beeld van de Haarlemse uitvinder van de boekdrukkunst, Laurens Janszn Coster. Ik ken zijn naam nog uit mijn jeugd.
De grote deuren van de kerk staan open en ik stel mij voor dat ik er binnenloop en het orgel zacht hoor spelen. Er is veel ruimte en ik zie hoe het zonlicht spelend op de grond en zitplaatsen binnenvalt. Hier besef ik dat ik BEN, wie ik ben. En ervaar ik de bron van Liefde in mijzelf.

Terug naar een andere werkelijkheid

En als ik weer ‘buiten’ sta – als ik mijn meditatieve moment in mijn werkkamer weer heb afgesloten – kan ik weer de wereld in. Ik kan weer deel gaan nemen aan het leven van alledag. Ik weet weer wie ik ben – voel me verbonden met wat er in mijzelf aan gevoelens, verlangens en gedachten is – en kan de stap naar buiten weer zetten. Zo zet ik nu ook de stap naar Pasen. Op het moment dat ik dit schrijf is er voordat het Pasen is nog een Stille Week te gaan. Dat is een week waarin ik drie vieringen leiden zal tussen een groep van mensen die óók op weg zijn. Ze zoeken net als ik de kracht om weer op te staan: de Opstanding, het nieuwe Leven.

Liefde is sterker dan de dood

We zullen dat nieuwe Leven met elkaar gaan vinden. Daarvan ben ik overtuigd. De kracht van de Liefde (voor mij: God, de Bron van het bestaan) is sterker dan de dood.
Maar deze Liefde durft wél te lijden, mee te lijden. Ze ondergaat het geweld dat er in de wereld is én geeft er een antwoord op. We lezen het evangelie waarin te lezen is dat Jezus zich – in alles wat een mens kan overkomen – verbindt met ons.
Hij leeft als kwetsbare mens. Met zijn leven en sterven helpt hij ons ook om óp te staan. Hij werd opgewekt tot een nieuw Leven na de Goede Vrijdag! Het is de belofte dat de dood en het grote onrecht niet het laatste woord zullen hebben.

Gebed

God, help ons met die overtuiging te leven!
Dan zullen ook wij opstaan!

Nijmegen, 8 april 2022
Annet Hogenbirk

PS! Je bent hartelijk welkom om hieronder te reageren! Vanwege mogelijke spam wordt je reactie eerst goedgekeurd voordat hij geplaatst wordt.

iconendrieluik
Drieluik (Maria, Christus Pantocrator, Johannes de Doper) geschilderd door Annet Hogenbirk.

Wat zin heeft en geeft

Wat zin heeft en geeft

Op pelgrimage gaan

Heb jij ook zoveel last van alle negatieve berichten in de krant en de rampbeelden op de tv? Ik wel! Ze geven me – als ik niet oppas – een moedeloos gevoel. Waar je ook kijkt zijn er problemen. Het nieuws werkt intimiderend. En hoeveel positieve invloed kun je nu zelf op al die problemen uitoefenen? Het lijkt alsof dat bijna onmogelijk is. Ik zeg ‘bijna’ want ik ben ervan overtuigd dat er een andere werkelijkheid is die groter is dan wie en wat wij als mensen zijn.

Om los te komen van al die negatieve prikkels helpt het om te pelgrimeren. Op weg te gaan naar een voor jou ‘heilig’ doel. Je kunt letterlijk de wandelschoenen aantrekken en op weg gaan naar bijvoorbeeld naar Santiago de Compostella wat steeds meer mensen doen. Zo stappen ze uit de dagelijkse sleur en doen ze nieuwe inspiratie op. Maar je kunt ook thuisblijven en daar pelgrimeren!

Ik kies voor een hybride vorm: ik wandel én ik schrijf. Minimaal tweemaal per jaar schrijf ik een soort pelgrimageboek en publiceer het digitaal in een serie afleveringen. Momenteel ben ik bezig met het materiaal voor de adventsretraite (retraite=een bezinningsperiode voor jezelf). Het is zoektocht naar wat wezenlijk is in het leven naar wat zin heeft en geeft. Eerst via mijn eigen ervaringen en inzichten en dan gecombineerd met wat ik aan kunstuitingen van anderen daarbij op internet vind. Het is een route naar een soort vervulling. Het geeft een goed gevoel, en – wat veel belangrijker is – een beleving van stukjes vrede in jezelf, in je omgeving en in de wereld. Het helpt aandachtig aanwezig te zijn, volop mens te zijn. Dat merk ik zelf en dat merk ik steeds opnieuw bij mensen die aanhaken bij de retraites die ik organiseer.Stil zijn en verbinding ervarenJe kunt in verbinding komen met een andere, hoopvolle en inspirerende werkelijkheid. Je moet dan ook wel eens stil worden. Je kunt je oefenen je gedachten stil te laten worden. Ze kunnen tot stilstand komen net als de snelweg die tijdens de lockdown even stil werd.
Als je het drukke verkeer in jezelf laat afnemen en het stiller laat worden, kom je thuis bij jezelf en hoor en zie je andere dingen. Je krijgt aandacht voor wat er speelt: er komt ruimte voor verlangens en ook ruimte voor teleurstelling en verdriet. Het mag er allemaal zijn. Je hoeft er geen oordeel aan te verbinden: het ís er. En daarmee komt er meer rust. En soms wordt het ook echt stil. (Lees verder onder de foto).

Onderweg zijn betekent ook: nieuwe inzichten opdoen (foto © Annet Hogenbirk)

In die stiltemomenten kun je steeds vaker contact te maken met een hoopvolle bron. Je kunt je verwonderen over iets moois in de natuur. Of je focust een paar woorden uit een gedicht of op iets dat iemand je zei. Of je gaat in gesprek met een verhaal dat je leest. Zo kan ik de beeldende verhalen die ik lees bij mijn meditatiemomenten bij mijzelf binnen laten komen en ga ik er iets van mijzelf in herkennen.
In die (meestal Bijbel-) verhalen komen mensen voor die net als jij en ik op weg zijn. Ze hebben plannen om een goed bestaan te realiseren. Ze willen succesvol zijn en gelukkig. Maar ze hebben ook angsten en ze hebben weet van hun eigen beperkingen en fouten. Zij zijn ook bij tijden eenzaam en kunnen worstelen met wat hun overkomt.

Vind jij het leven soms ook een puzzel?

Hoe kom je goed vooruit? Wat daarbij belangrijk is, is dat je vertrouwen hebt. Vertrouwen in de ander, in wie je zelf bent en in wat je doet. Dat datgene wat je doet de moeite waard is. Meditatieve momenten – eilandjes van rust – bieden focus. Ze helpen je er zicht op te krijgen dat jij en ik het verschil kunnen maken in het leven van alledag. In kleine, concrete dingen en soms ook in grote(re). En ze kunnen je laten zien dat er is een dragende kracht is in ons bestaan: een Bron van Liefde die in iedere mens stromen kan. Ikzelf ervaar die in hoe God in de Bijbel wordt omschreven met de naam IK BEN ER (JHWH). Als wij ook ik-ben-er (aandachtig aanwezig) zijn voor de ander komt het helemaal goed met onze wereld!

Voor deze mensen schrijf ik:
Voor mensen die net als ik onderweg zijn. Die het aandurven hun eigen ideeën en standpunten te verkennen. Die deze ook kunnen bijstellen of veranderen en ook afstand van durven nemen van wat niet (meer) werkt en nieuwe inzichten opdoen. Mensen die er voor openstaan om door het goede en de Liefde geraakt te worden en dit ook kunnen/willen leren ontvangen.
Zelf zoek ik en maak graag ruimte voor wat ertoe doet. Ik hou ervan dat samen met anderen verder te verkennen. Daarbij deel ik ook graag mijn inspiratie en creativiteit. En ik zie wat ik creëer en organiseer vooral niet als zweverig – mocht je dat denken – het gaat om met Liefde en aandacht aanwezig zijn in het hier en nu. Dan ga je ook (steeds meer) doen wat het leven – ook van anderen – de moeite waard maakt!

Annet Hogenbirk

Lees meer over activiteiten van Annet die te maken hebben met haar schrijven en inspireren op https://www.zininmijnleven.nl/inspiratie/