Archief van
Categorie: Blog

Heeft jouw verlangen een kleur?

Heeft jouw verlangen een kleur?

Kleur van Verlangen © 2022 Annet Hogenbirk
Oliepastel op papier

‘Heeft jouw verlangen een kleur?’ Gek, zo ‘n vraag? Ik kreeg hem pasgeleden toen ik meedeed aan een vierdaagse kloosterretraite. Met een groep van acht deelnemers zouden we meditatieve en creatieve momenten hebben rond het thema ‘Verwijlen bij de Bron’. Even een andere wereld betreden – de abdij van Heeswijk-Dinther met zijn vieringen – bezig zijn met hemelse zaken? Ontsnappen aan de realiteit? Of …had het wél met ons dagelijks leven te maken?

Benauwd

Van achter de computer vandaan stortte ik me op de helft van de middag – na een ritje met de auto van een half uur – in de groep. Stortte. Ja, zo voelde het. Nog helemaal in een doe-modus, in actie, snelheid, produceren zat ik daar te midden van een aantal mensen die ik niet kende, sommige wel. Een van de twee begeleiders vertelde wat het programma was. En toen gebeurde er iets in mij: ik ging op slot. Ik wilde helemaal geen programma. Ik wilde stilte en rust. Geen bijeenkomsten. Waar was ik nu verzeild geraakt? Had ik hiervoor gekozen? Ik werd er benauwd van. En dat terwijl ik zó uitgekeken had naar deze break, naar de aandacht voor mijzelf, naar stilte.

Tot rust komen

Maar stilte in jezelf komt er niet zomaar. Dat merkte ik deze keer heel goed. Ik stapte op uit het eerste meditatieve moment. Ik kon het niet hebben. Het idee van een te vol programma – ook al kon dat op onze wens worden aangepast – en onduidelijkheid over hoe lang deze eerste meditatie zou gaan duren vond ik onverdraaglijk. Ik stapte eruit en ging naar mijn kamer. Ik voelde me gefrustreerd en pakte na een tijdje mijn tekenblok en mijn olie-pastels en begon te tekenen. Rondjes te draaien, golven te trekken over het papier. Met zwart, rood, donkerblauw en paars. Er kwamen ruimtes die ik inkleurde. Er ontstond een intens geheel. Het deed mij goed om ermee bezig te zijn. Ik ordende mijn gedachten en mijn onrustige gevoelens luwden. (Lees onder de afbeelding verder).

Zoeken naar Vrede © 2022 Annet Hogenbirk
Oliepastel op papier

Ruimte maken

Later die dag bespraken mijn meditatiebegeleider en ik wat er in mij gebeurde. We gingen een best lastig gesprek aan. En ik liet de tekening die ik op mijn kamer gemaakt had zien, als een illustratie van wat me bezighield. En dit gesprek leverde uiteindelijk ons allebei wat op. Ik realiseerde me hoe vol ik zat. Ik had mijn eigen rust hard nodig. En ik merkte wat zo’n programma – tenminste het idee dat ik erbij had – met mij deed. Ik mocht mijn eigen ruimte nemen en mijn eigen programma maken, zei mijn begeleider. ‘Doe wat goed voor je is!’ Ik had het zelf ook gewoon in de groep kunnen aangeven dat ik eerst tijd voor mezelf nodig had, maar die ruimte had ik nog niet genomen.

Zachtheid

De volgende dag besteedde ik aan wandelen en de getijden van het klooster. En aan het einde van de middag bespraken mijn begeleider en ik wat mijn dag me had opgeleverd. Ik was geraakt door zachtheid tijdens mijn wandelingen: zachte wind, zachte rietpluimen, zachte veertjes op de grond, wuivende takken, doorbrekend zonlicht, nieuwsgierige paarden… Ik kwam bij mijzelf terug. De aandacht voor deze zachtheid om mij heen deed ook iets met mijzelf, ín mijzelf! Maar ook was er de andere kant, merkte ik: zorgen en pijn door problemen die zich in de familie voordoen. De onmacht liet zich voelen. Míjn onmacht wel te verstaan! En in onmachtige gevoelens kun je blijven hangen. We bespraken dit en ook hoe ik mijn eigen weg kan gaan, wat ik daarvoor nodig heb.

Kleur

En mijn begeleider vroeg mij: welke kleur heeft voor jou verlangen? Een niet alledaagse vraag! Toch kostte mij het vinden van een antwoord niet heel veel tijd. Ik dacht aan mijn lievelingsbroekpak van vroeger, de kleur van mijn trouwjurk en de achtergrondkleur die ik mijn persoonlijke Christus-icoon gegeven had: turquoise! Hij vroeg mij met deze kleur aan de slag te gaan om mijn verlangen te verbeelden. Deze opdracht was aan geen dovemansoren gericht! Die avond was ik vol overgave bezig met een nieuwe pasteltekening. Ik was verbaasd welke kracht er vóór mij op mijn papier zichtbaar werd. Ik tekende een grote roos, turquoise, met mooie andere kleurtjes. En maakte er een oranje-gele achtergrond bij. De kleur die je ziet als je je ogen sluit als je in het zonnetje zit.

Kracht

Zo werd voor mij mijn eigen kracht zichtbaar. Verlangen is sterk! Het was een wissel in mijzelf toen ik contact kon maken met dat verlangen in mij. Die intense kracht. Mijn afbeelding hielp mij om bij mijzelf te blijven en om mee te doen met de meditatieve momenten in de groep. Het verhaal dat we daarbij lazen gaf mij inzichten in mijzelf. Een bewustzijn dat de kracht van Liefde in mij stroomt.

Energieker en hoopvoller

Eigenlijk wist ik het wel: ik ben al vele jaren bezig om te proberen de wereld een stukje mooier te maken. En tóch had ik deze dagen zo nodig. Om me weer op te laden. Om stil te staan bij wie ik zelf ben én waar ik mijn kracht vandaan haal. Pure zingeving kun je het noemen! Ik denk dat we allemaal van die momenten nodig hebben. Momenten om stil te staan bij wat er in jezelf leeft, maar vooral ook wat het verlangen is dat in je leeft. Dat is een Bron die stromen wil! En krijgt die de ruimte dan komt er energie vrij. Dan ga je je anders voelen: energieker en hoopvoller.

Kans

Digitale retraites zijn voor die momenten van even stilstaan een uitgelezen kans! Dat is waarom ik die inmiddels al jaren schrijf, vormgeef en er groepen bij begeleid. Om zo veel mogelijk mensen te steunen hun eigen verlangen en kracht (beter) op het spoor te komen. Hun eigen Bron (meer) te laten stromen. Dat geeft meer kleur en Liefde aan onze samenleving daarvan ben ik overtuigd.

Annet Hogenbirk, 4 november 2022

NB! Kijk voor adventsretraite Vrouwen met Lef die vanaf 27 november van start gaat op https://www.zininmijnleven.nl/retraite/vrouwen-met-lef/
Reacties zijn welkom! Via de mail of hieronder. Je krijgt een persoonlijke reactie.

Mogen of moeten

Mogen of moeten

Moeten – graffiti kunst in Nijmegen op straat

Geen keuze

Door wat mij een tijdje geleden overkwam, ontstond dit stukje over Mogen of moeten. (Ik heb in verband met de privacy wat gegevens in wat ik weergeef aangepast. Maar de kern is zo uit het leven gegrepen.)

Mijn kunstgeschiedenisdocente Mariska stuurde een mail. Ze had ernstig last van migraine. Ze had al een een zwaar geneesmiddel gebruikt om de de migraine te onderdrukken. Maar het hielp niet. Omstandig maakte zij aan ons als groep cursisten haar excuses. De cursus ging deze week niet door. Ik mailde haar mijn beterschapswensen en schreef erbij dat ik het vervelend voor haar vond. En ‘probeer heel lief voor jezelf te zijn en misschien iets minder te moeten… Ik kan me voorstellen dat je een druk leven hebt als zzp-er en met een jong gezin.’

Ze mailde mij de volgende dag hoe blij ze met mijn milde reactie was. Ze had ons duidelijk willen maken dat ze niet ‘zomaar’ de les annuleerde. Ze had veel moeite om de groep los te laten, gaf ze toe. ‘Het was best ernstig. Ik had dus duidelijk geen keuze.’ Ik zelf had er geen moment aan getwijfeld dat het nodig was om de les te annuleren. Ze is een gedreven docente die echt niet zomaar even de cursus stillegt. Maar zij had nog niet het gevoel dat dat ons wel duidelijk zou zijn en gaf zichzelf minder de ruimte dan zou mogen. Ze had naar mijn idee best eerder mogen afzeggen…

Moeten ontneemt je ruimte

Veel mensen moeten nogal wat van zichzelf. Jij misschien ook? Ik herken het zelf in elk geval wel bij mijzelf. Gek eigenlijk dat ik regelmatig iets van mezelf moet. Ik ben namelijk nogal allergisch voor mensen die vinden dat ik iets moet. Dat ontneemt mij de ruimte voor mijn eigen initiatief en voor het maken van mijn eigen keuzes. Vroeger, in het gezin en in de kerk waarin ik grootgebracht werd moest ik heel veel. Ik kreeg niet de ruimte om mijzelf te zijn. Dat heeft mij veel verdriet gekost en met vallen en opstaan en heel liefdevolle en wijze mensen op mijn levensweg ben ik veel meer mijzelf geworden. Veel meer, schrijf ik, want ik zie het als een levenslang proces. En inmiddels zie ik dat heel veel mensen om mij heen ermee bezig zijn.

Jezelf mogen zijn – niet perfect

Het is mooi als je steeds meer mag zijn, naar mijn idee de mens die je bedoeld bent te zijn. Een mooie, liefdevolle mens die haar/zijn kwaliteiten benut en verbinding heeft met zichzelf, met anderen en met iets dat/Iemand die groter is dan haar-/hemzelf. Een mens die naast de kwaliteiten die je benut ook ook ‘gewoon’ feilbaar mens mag zijn: een mens die niet perfect is. Dat hoort ook bij jou en mij. Soms niet zo fijn, maar zo zitten we in elkaar. En een aantal dingen komen ook door wat we meegemaakt hebben. En zo maak ik het ook nog wel eens mee dat ik van mijzelf meer moet dan goed voor mij is. Dan is er in mij weer een oude stem die klinkt. Die even mag spreken omdat ik op dat moment moe ben of onzeker. Maar het mag maar even, tijdelijk.

Confrontaties

Het moeten wordt minder! Ik ben door te mediteren en met begeleiding daarbij veranderd. Door dagelijks de stilte te zoeken, dagelijks mijn liefdevolle Christus-icoon in de ogen te kijken en een klein stukje tekst in mij te laten resoneren werd en word ik (nog) steeds meer mijzelf. Dat is tot nu toe niet zonder slag of stoot gegaan. Daar heb ik de nodige confrontaties met mijzelf, met mijn oude zeer en ook met mijn begeleider voor gehad. En ook wel confrontaties met God, Jezus, de Geest of hoe moet je ze noemen? Ik bedoel confrontaties met de krachten waarvan ik geloof dat ze in onszelf en de wereld om ons heen aanwezig zijn. Veerkracht, Liefde, verzet, inspiratie, groei, verwondering, gezonde nieuwsgierigheid, belangstelling, geraaktheid, blijdschap, verdriet (dat ook!)… Het zijn allemaal woorden die voor mij bij die krachten horen. Door de ruimte te maken (te krijgen/te nemen) voor stilte en reflectie, door mogen uiten wat er in je leeft, komt er ruimte voor mogen. En dat is wat leven Leven maakt. Wat een glimlach geeft en een gevoel van vertedering, zachtheid. Ontspanning ook. En meer ruimte om zonder of in elk geval met minder oordelen over jezelf en de ander te leven. Er kán meer! Er mág meer! Daar zit de wereld op te wachten. Vind je niet?!

Wil je reageren? Plaats je reactie hieronder of mail naar info@zininmijnleven.nl

Annet Hogenbirk

Onder Inspiratie vind je meer informatie over mogelijkheden die Zin in mijn Leven heeft rond meditatie en ontmoetingen. Je vindt er ook informatie over de komende adventsretraite.

Kleine dingen met grote effecten

Kleine dingen met grote effecten

Geschilderde icoon naar de mozaïek-icoon Roeping van Mozes (Exodus 3).
De roeping van Mozes
Icoon naar de 6e eeuwse mozaïek-icoon in de basiliek van San Vitale te Ravenna.
Ei-tempera en bladgoud op kersenhouten paneel gegrond met gesso en geschilderd door Annet Hogenbirk (29,5 cm x 24,3 cm).

Kleine dingen hebben soms grote effecten. Zo zorgde ons bezoek aan een kringloopwinkel in Gulpen (Zuid-Limburg) ervoor dat wij tien maanden later in Ravenna (Italië) rondliepen.

Tweedehands kunstboek
Vorige jaar kampeerden Wout en ik een weekje in Zuid-Limburg. In de coronatijd met veel beperkingen had ik acht overnachtingen op een prachtige natuurcamping ‘gescoord’. Ik was erg blij dat we op vakantie konden. We fietsten gezellig rond in de omgeving van Gulpen – dat een dag na onze vakantie helaas veranderde in een overstromingsgebied – en we wandelden er heerlijk. En we bezochten natuurlijk de plaatselijke kringloopwinkel. Ik vind het een plezier om in zo’n winkel te grasduinen. En ja, ook deze keer was er iets moois te vinden. Achter een rij met boeken trof ik een prachtig kunstboek. Een boek met oude mozaïek-iconen die in de Italiaanse stad Ravenna te vinden zijn. Dat boek ging mee! Op de camping bekeek ik het met een verlangende blik. Deze prachtige iconen wilde ik wel in het echt gaan zien! We moesten nodig eens naar Ravenna toe!

Eriba
Op onze camping stond een echtpaar met een kleine Eriba. Een afgeronde caravan met heel eigen uitstraling. Ik hou van dit soort caravans. Onderweg naar een vakantiebestemming vallen ze me altijd op. Ik vind ze gewoon leuk! Op de camping vroeg ik de Eriba-kampeerders naar hun ervaringen. Ze bleken net als wij vouwwagen-kampeerders te zijn en hadden pasgeleden hun vouwwagen ingeruild voor de Eriba. We mochten hem van binnen zien en ze vertelden wat er fijn en minder aan was. Dat bracht mij op het idee om eens zo’n caravan te huren. Een leuke uitdaging!
En ja hoor: ik kreeg het helemaal voor elkaar! Voor onze trektocht naar Ravenna huurde ik een 20 jaar oude en goed onderhouden Eriba-caravan. Die paste perfect achter onze 20 jaar oude Ford Focus! Voor ons betekende deze manier van kamperen duidelijk meer luxe dan onze oude vouwwagen biedt. We genoten ervan. Wat is het fantastisch om tijdelijk zo’n leuk caravannetje te bezitten en op weg te zijn naar een ‘heilig’ doel!

Mozaïeken in Ravenna
We trokken via Duitsland en Oostenrijk naar Italië en kwamen aan op een camping in de buurt van Ravenna. Met de fiets trokken we een aantal dagen naar ons doel. In Ravenna staan indrukwekkend oude kerken. Gebouwen die zijn gebouwd in de Vroege Middeleeuwen en vele eeuwen hebben doorstaan. We namen er uitgebreid de tijd voor uit om ze te bezichtigen. Voor mij was de San Vitale en het mausoleum dat daar bij staat het meest indrukwekkend. Prachtige kleurrijke mozaïeken zijn hier te vinden die jou als bezoeker na vijftien (!) eeuwen nog steeds hun geloofsverhalen vertellen. Ik zag een mozaïekwand met Mozes die in de woestijn geroepen wordt om zijn volk te bevrijden. Ik werd erdoor geraakt. Met mooie kleuren en een bijzondere verbeelding van God zelf als wijzende hand aanwezig in de icoon.

Verschillende Mozes-iconen schilderen
Geïnspireerd door onze reis ben ik aan de slag gegaan met deze Mozes-icoon. In juni deed ik mee aan de de jaarlijkse iconenschilderweek in kasteel Hernen. Toevallig was in deze cursus de roeping van Mozes ook de gekozen afbeelding. Maar de voorbeeld-icoon hiervan was wel een heel andere! De Mozes van Ravenna wordt stilgezet door een vuur dat hij ziet in braamstruiken én door de aanwezigheid van de Eeuwige, God, die afgebeeld wordt door middel van een hand. In de ‘Hernen-icoon’ ontbrak deze en was Mozes gericht op de brandende braamstruik. Je ziet hem onderaan deze pagina weergegeven. Ik besloot beide iconen in deze cursusweek te gaan schilderen. En mijn ‘Ravenna-icoon’ voltooide ik later in mijn eigen werkkamer thuis. (Beide iconen tref je ook op mijn iconen-pagina aan: https://www.zininmijnleven.nl/categorie/iconen/)

Venster op de Hemel
Het is bijzonder om te merken wat het schilderen van de verschillende versies van hetzelfde verhaal met je doet. De ‘Hernen-icoon’ naar een voorbeeld uit de 12e eeuw laat een mediterende Mozes zien. Hij is in gedachten verzonken, lijkt het wel. De ‘Ravenna-icoon’ – geschilderd naar het 6e eeuwse mozaïekvoorbeeld – laat Mozes zien die hoopvol zijn blik op God – verbeeld door middel van de hand – gericht is. Die hand intrigeert mij. Die laat zijn/haar aanwezigheid zien, maar die wijst naar mijn gevoel ook Mozes aan. Er zit een opdracht in. De andere is naar mijn gevoel meer verstillend. Er zitten verschillende accenten in maar beide laten ze je iets zien en ervaren van de aanwezigheid van de Hemel (God, de Eeuwige, vuur, enthousiasme/kracht) in de aardse realiteit. Iconen zijn vensters naar de hemel. Door er vaker stil en aandachtig bij te zijn kun je daar steeds meer van gaan ervaren.

Iconen ‘gebruiken’
Met de ‘Ravenna-Mozes’ heb ik in augustus een meditatieworkshop tijdens de Zomerweek in Doorwerth gehouden. Die leverde de deelnemers (en mijzelf) mooie ervaringen en inzichten op. Na een ontspannende ademmeditatie gingen we mee in het verhaal van Exodus 3.

Reacties

Wat een mooie beleving! Het is een andere manier van Bijbelverhalen zien! Het levert iets heel nieuws op.

Ik kan zomaar open staan en even helemaal naar binnen gaan! Ik voelde me helemaal met het verhaal verbonden. (deelnemer zonder meditatie-ervaring)

Ik vind het fijn om op deze manier met een Bijbelverhaal bezig te zijn en er zo meer van te leren kennen. Dat ben ik in onze gemeenschap niet gewend.

Het is verdiepend en het geeft een moment van dieper contact met de andere aanwezigen.

Iconen geven ook (juist!) verbinding met jezelf
Voor mij is het een bevestiging van wat ik ook zelf steeds opnieuw ervaar: dat iconen je helpen om meer verbinding met de Eeuwige/de Heilige én met jezelf te krijgen. Ik doe er zelf nieuwe krachten en inspiratie aan op en dat geldt gelukkig niet alleen voor mij! Dat merk ik op de plekken waar ik mijn iconen ‘gebruik’. Ik neem ze ook wel eens mee in kerken waar ik een viering leid. Het geeft een andere manier van tegen het geloof aankijken!

Mediteren met Mozes

Je kunt in september 2022 meedoen aan een van de geleide meditaties bij de Ravenna-Mozes-icoon. Kijk voor meer informatie op het bericht Mediteren met Mozes.