Rituelen
Zijn rituelen goed voor jou?
Een van mijn zonen maakt op vrijdagavond een knoflooksausje klaar. Elke vrijdag opnieuw. Voor ons een markering dat het weekend is. Het geeft ons een tevreden gevoel: gezellig samen te zijn en chips of paprika in zijn zelfgemaakte sausje te dopen. Zonder dat missen we echt iets! Rituelen markeren momenten van extra aandacht in je leven: we hebben dagelijkse rituelen en rituelen op de grote momenten.
Afspreken met een drukke vriendin om samen te wandelen en daarna uitgebreid thee met elkaar drinken: het is een halfjaarlijks ritueel waarnaar ik elke keer uitkijk. Het hoort bij elkaar: die thee en dat wandelen. Het is een symboliseren van onthaasten voor ons allebei. Tijd hebben voor elkaar en voor onszelf.
Dagelijks
Elke morgen steek ik mijn kaars aan als ik ga mediteren. Een markering van een heilig – apart gezet – moment voor mij! Zonder meditatief half uurtje het ik het gevoel dat ik mezelf verwaarloos. En die kaars staat voor mij voor het licht in mijn leven. Aandacht voor het goede. Ik noem bij het aansteken van die kaars geregeld de naam van iemand die dat licht zo nodig heeft. Een wens van licht voor een ander, een klein gebed. Inmiddels heb ik bij de kaars twee zelf geschilderde iconen staan die door het licht opgelicht worden. Ik kijk ze aandachtig aan: de blik die mijn Johannes en Maria hebben verbindt mij met een wereld en een God van Liefde. Hun gezichten weerspiegelen liefde en geduld en trouw. Ze laten zich niet onderuit halen door het leed in hun leven dat hun treft door het overlijden van Jezus. Hun verhaal is universeel. Welke mens heeft niet in het leven met verdriet te maken? Zij krijgen als opdracht van de lijdende Jezus goed voor elkaar te zorgen. Die verbinding met de ander – een mens op je pad en in je leven – die maakt dat hun verhaal elke dag weer mijn verhaal is. Het is mijn eigen keuze om deze iconen neer te zetten en daar aandacht aan te besteden. En staan ze er niet – ik ben met Johannes nog bezig om hem af te schilderen – dan mis ik ook werkelijk iets. Dan voelt het leeg en kaal op die plek.
Kiezen
Iedereen kiest zijn eigen dagelijkse rituelen. En samen delen we er een aantal. De meesten van ons die een relatie hebben zullen hun partner kussen als zij of hij thuis komt of als hij of zij zelf weg gaat. Je laat even weten dat je de ander ziet en belangrijk vindt. Van een aantal rituelen zijn we ons niet meer zo bewust, omdat we ze zo vaak uitvoeren. We missen ze pas echt als we er niet meer aan toe komen. En het kan ook zijn dat we niet de tijd nemen voor rituelen: we gaan haastig onze weg en gunnen onszelf (en anderen) niet de tijd om aandachtig momenten vorm te geven. Juist in een tijd waarin we het vaak te druk hebben en soms zelfs burn-out-klachten hebben, is het goed om eens even stil te staan bij de kracht van rituelen voor onszelf. Misschien kunnen we wat rustpunten aan ons (dagelijks) leven toevoegen?
Eilandje van rust
Binnenkort hebben we weer een Ontmoeting Thuis. Deze keer over rituelen, omdat ze je helpen bij leven leiden in balans. Eigenlijk kan geen mens zonder rituelen, denk ik. Je steekt een kaarsje aan bij een foto van een overledene, je brengt een toast op een jarige uit, je tuigt een kerstboom op, je laat je huwelijk inzegenen en je bereidt een uitvaart voor een geliefde met aandacht voor. En er zijn nog tal van rituelen die we uitvoeren. Dat doen we niet altijd even bewust; we kunnen ze al lang hanteren. Maar er is een moment geweest waarop we een keuze hebben gemaakt. We hebben bepaald dat we aandacht willen besteden aan iets specifieks. En we bepalen daar zelf onze vaste momenten voor. Dat werkt ook goed voor onszelf: het geeft rust om tijd vrij te maken voor wat een plek verdient in je leven. Je geeft er daardoor meer aandacht aan en je beseft op zo’n moment weer wat het voor je betekent. Een eilandje van rust in ons vaak zo drukke bestaan!